Pałac Szembeków w Porębie Żegoty
Pałac w ruinie……
Kraków tylko 30 km
Nieruchomość wpisana do Rejestru Zabytków jako Zespół Folwarczny.
Zespół Folwarczny położony jest w miejscowości Poręba Żegoty,
gmina Alwernia,
powiat chrzanowski,
województwo małopolskie.
Obiekt położony jest w odległości 12 km od lotniska Balice i 25 km od centrum Krakowa.
W północno wschodniej części nieruchomości znajduje się byłe Mauzoleum rodziny Szembeków.
Aktualnie odbudowany i wyremontowany budynek
pełni funkcję kaplicy.
Dane techniczne:
Powierzchnia budynków wynosi ok. 1.950 m2
Powierzchnia nieruchomości: 5,73 ha
Trochę historii
Malowniczo położone ruiny rokokowo-klasycystycznego pałacu Szembeków z drugiej poł. XVIII w. otoczone rozległym parkiem krajobrazowym, w którym znajduje się murowane klasycystyczne mauzoleum Szembeków z 1921/22 roku w kształcie kaplicy z cenną rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem w/g projektu T.Stryjeńskiego.
Do kompleksu dworskiego należały zabudowania folwarczne - oficyna, rządcówka, chlewnia, oranżeria, stodoła i spichlerz wraz z systemem stawów dworskich które należą do innych właścicieli.
Pałac był własnością hr. Korycińskich, Szwarcenberg-Czernych oraz Szembeków.
W Porębie Żegoty urodził się ks. Włodzimierz Szembek, który poniósł męczeńską śmierć w Oświęcimiu oraz wybitny dyplomata Polski, minister spraw zagranicznych Polski międzywojennej Jan hr. Szembek.
W latach 1666-1808 w zabudowaniach dworskich istniał szpital ufundowany przez hr. Korycińskiego.
Po wojnie mieściło się w nich Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej, Izba Porodowa, Tuczarnia, Kółko Rolnicze, Zakład Hodowli Zarodowej, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna.
W 1990 roku zespół pałacowo-parkowy przeszedł
na własność Gminy Alwernia, a w roku 2002 stał się własnością prywatną.
W skład Zespołu Folwarcznego wchodzą następujące budynki:
Pałac:
Budynek murowany pozostający od 1945 roku
w ruinie, częściowo podpiwniczony.
Wielokrotnie przebudowany, o czym może świadczyć układ pomieszczeń w korpusie głównym – układ dwutraktowy, trójdzielny.
Budynek nie posiada dachu jedynie ściany zachowane do wysokości gzymsów – również zachowanych szczątkowo.
W elewacji frontowej portyk ze szczątkami kartusza herbowego Wielkopolskich i Szembeków.
Główne schody wejściowe od dziedzińca zachowane
w całości, brak jedynie balustrady, zejście do ogrodu
w ruinie, istnieje jedynie kilka dolnych stopni i fragment spocznika, jak również boczne ściany schodów.
Zachowane piwnice są sklepione kolebkowo, częściowo zagruzowane przez zwalone stropy pierwszej kondygnacji.
Pomieszczenia piwniczne powtarzają w części układ pomieszczeń kondygnacji nadziemnej.
Nie zachowały się żadne dekoracje wykończenia portali okiennych i drzwiowych, jak również brak jakichkolwiek stolarki okiennej czy drzwiowej.
Oficyna boczna prawa:
Oficyna boczna prawa została zaprojektowana przez Tadeusza Stryjeńskiego w roku 1906.
Zachowana jedynie, jako kondygnacja podziemna, dwutraktowa z korytarzem pośrodku.
Jest to zespół piwnic w części sklepionych kolebkowo
a w części nieprzykrytych- brak stropu.
Do oficyny tej prowadzą schody przylegającej do prawego skrzydła pałacu.
Powyżej oficyny prawej w koncepcji jest przewidzianych kilka domków wolnostojących.
Oficyna boczna lewa:
Budynek parterowy częściowo podpiwniczony, z dachem dwuspadowym pokrytym dachówką betonową.
Założona na rzucie wydłużonego prostokąta, łączącego się pod kątem prostym z budynkiem pałacowym
i oficyną frontową.
Jednotraktowa z układem korytarzowym od strony dziedzińca.
W części środkowej półkolista arkada.
Od strony zewnętrznej wysokość terenu pozwoliła na posadowienie oficyny na wysokich piwnicach,
wzmocnionych kamiennymi skarpami.
Otwory okienne posiadają widoczne przemurowania
w związku z tym nie zachowała się oryginalna stolarka okienna i drzwiowa.
Oficyna frontowa lewa:
Budynek parterowy, murowany z zatartym pierwotnie układem jednotraktowym korytarzowym, obecnie jednotraktowa z 4 pomieszczeniami o nierównej wysokości.
Od strony wschodniej niesymetryczny układ 5 okien.
Dach trójspadowy kryty dachówką betonową.
Budynek Mauzoleum - obecnia kaplica:
Budynek zlokalizowany w północno wschodnim narożniku parku na niewielkim wzniesieniu.
Budynek Mauzoleum został wybudowany w latach
20 tych ubiegłego wieku jako grobowiec rodzinny.
Mauzoleum jest budynkiem jednokondygnacyjnym,
częściowo podpiwniczonym.
Dach czterospadowy w konstrukcji drewnianej, kryty gładką blachą.
Budynek mauzoleum (kaplica) posiada przyłącze elektryczne.
Posadzka wyłożona plytkami ceramicznymi.
Okna nowe z ramami stalowymi, uchylne.
Stolarka drzwiowa nowa.
Dla nieruchomości został sporządzony projekt koncepcyjny wielobranżowy:
odbudowa i rozbudowa zespołu pałacowego
w Porębie Żegoty (foto wizualizacje).
Podstawowym założeniem koncepcji jest przywrócenie
i podkreślenie barokowego układu
przestrzennego Zespołu składającego się z Pałacu stanowiącego jego dominantę i niższych
oficyn, otaczających paradny, prostokątny dziedziniec.
Funkcją wiodącą Zespołu Pałacowego ma być Dom Pomocy Społecznej, może to być rownież hotel.
W fazie projektowania były brane pod uwage obydwie możliwości.
Jako funkcje towarzyszące przewidziano: zespół odnowy biologicznej z basenem, usługi medyczne, rehabilitacyjne, konferencyjne, gastronomiczne, drobnego handlu,
które będą dostępne dla zewnętrznych użytkowników.
W koncepcji calego projektu jest też przewidziana odbudowa domu ogrodnika z byłą oranżerią.
Obiekt zamknięty
Oglądanie po kontakcie z Biurem